Die Wand - Marlen Haushofer (1963)

Recensie: Dochter van een boswachter (Marlen Haushofer, Hemel die nergens ophoudt) - Athenaeum Boekhandel

Er wordt eigenlijk het hele boek door al vooruitverwezen naar deze gebeurtenis. Expliciet wordt benoemd dat de stier met een bijlslag zou worden omgebracht enz., dus ik vind niet dat de man uit de lucht komt vallen. Integendeel; de spanning die door deze hints is opgebouwd wordt eigenlijk helemaal niet ingelost door de kille manier waarop het voorval uiteindelijk beschreven wordt.
Ik zie het als een spanningselement, en één die in principe wel een functie heeft voor het verhaal maar die niet goed is uitgewerkt.

In de recensie van Jerker Spits, die ik vond dankzij de link van psyche, over "Hemel die nergens ophoudt", staat het volgende, dat prima aansluit bij de opmerking van eRCee:

En zo houdt Meta haar twijfels en houdt ze rekening met het onbekende en onberekenbare: ‘Redelijkheid is erg mooi zo lang de zon schijnt of de lamp brandt, maar in het donker wijkt ze voor dat veel oudere besef van het vreemde en het kwade.’

Van "Hemel die nergens ophoudt" wordt aangenomen dat het autobiografisch is.

Hm, die wand wordt soms ook gezien als een 'feministisch pamflet' enz. enz.

Wordt een boek soms niet te veel 'stuk geanalyseerd'? Worden er soms geen betekenissen of bedoelingen gegeven aan bepaalde dingen die er misschien niet zijn? Ik geef een voorbeeld: het feit dat haar dieren van het vrouwelijk geslacht zijn heeft volgens mij enkel te maken met het feit dat ze bevallen in het boek, dus nieuwe dieren, een nieuwe invalshoek. Tja, dan kan je natuurlijk moeilijk mannelijke dieren gebruiken.... En nu ik eraan denk, ik zou eigenlijk niet weten of de hond mannelijk of vrouwelijk is, daar heb ik niet op gelet, of vond ik niet belangrijk in alle geval.
Het gegeven van de man in het laatste hoofdstuk, had voor mij als lezer enkel functie om aan te geven, wat gebeurt er nu zonder de hond, de stier..... Wel dat merk je op het allerlaatste..... De vogels (kraaien?) worden de nieuwe wezens om contact mee te maken... Zelfs zonder hond en stier lukt het als mens misschien om met minder gedomesticeerde dieren een band op te bouwen, een kraai, een ree, want daar zal ze het mee moeten doen....
Dat was voor mij belangrijk .

@ the cat: het stukje met Tiger en zij, een pure liefdesverklaring, een 'krols' spel, ...mooiste passage uit het boek voor mij,... en beter wat je idd in gelijk wel kattenforum kan lezen.

Daar heb je wel een punt, Liv ...
Aanvankelijk vond ik mijn eerste reactie voldoende en ik dacht veelzeggend genoeg



om aan te geven dat er voor mij wel degelijk méer in het boek te vinden is dan op het eerste gezicht misschien lijkt. Ik heb er zelf niet zozeer bewust engagement in gezien, wel een scherp observerend auteur. We kunnen MH niets meer vragen. Tegelijkertijd liggen soms vragen en antwoorden pal voor onze neus zonder al te veel te hoeven benoemen.
Zoals eerder gesteld, verschillende mensen vinden verschillende dingen in literatuur. Kennelijk roept deze roman in die zin de nodige reacties (op reacties) op.

Inmiddels ook in huis.

Ik ben benieuwd naar je mening ...

Ondanks een feministische ondertoon is het inderdaad een roman die op een subtiele manier universele thema´s aan weet te snijden. In essentie gaat het over een vrouw die alle sociale en maatschappelijke conventies achter zich zal moeten laten en die al haar energie moet steken in pure overlevingsdrift. Vanuit die nieuwe positie komt zij tot hele nieuwe inzichten over wat er van echte waarde is in de wereld. Wat ik knap vind is dat het op een complexe manier tegelijkertijd optimistisch en bewonderenswaardig is, als wel diep tragisch en meelijwekkend. Haushofer weet hiermee een soort relativerend effect te bereiken dat mij wel aansprak.

Toch heb ik ook het gevoel dat bepaalde aspecten- zoals de aanwezigheid van een ander menselijk subject- veel dieper uitgewerkt had kunnen worden. Het wordt er nu maar met de haren bijgesleept en gemakshalve afgedaan, terwijl het iets is dat kennelijk zoveel impact heeft gehad op hoe het hoofdpersonage haar lot ondergaat. Ik zou bijna zeggen dat de schrijfster zelf de dieren heeft willen vermenselijken en de enige mensen heeft willen verdierlijken. Voor mij is het een type filosofie die meer gemeen heeft met de crazy cat lady uit The Simpsons dan dat ik het een gezonde manier van redeneren vind.

Je omschrijft precies wat voor mij het boek zo bijzonder maakt.





Hé vermenselijken, verdierlijken: dat had ik nog niet zo bekeken. Zou kunnen.

Verder raak je hier aan een deel van het boek waarbij ik soms denk zal ik De Wand (daarom) lager waarderen? Toch weegt het bijzondere dermate zwaar dat ik aarzel. Het is een roman die me hoe dan ook zal bijblijven.

Verder raak je hier aan een deel van het boek waarbij ik soms denk zal ik De Wand (daarom) lager waarderen?

Nee joh, waarom?

Ongeacht dat ik mijn persoonlijke vraagtekens heb bij de uitvoering, vind ik het wel een belangrijk werk binnen de Duitstalige literatuur. Het heeft zeker aspecten waarom je het als een meesterwerk zou kunnen bestempelen.

Ik heb het (nog) niet gedaan



Mooi verwoord.

Prachtig mooi boek! Zoiets kan denk ik alleen door een vrouw geschreven zijn. Terwijl het toch over "de mens" gaat. Je voelt dat ze er erg lang aan heeft gewerkt...wel tien keer herschreven. Absoluut een tijdloos meesterwerk!

Tussen de beschrijvingen van het prachtige landschap en de praktische zaken door reflecteert de vrouw op haar leven. Het wordt nergens saai.

Lees verder op mijn blog: De wand – Marlen Haushofer | Lalagè leest - lalageleest.wordpress.com

Haar latere roman Die Mansarde is ook de moeite waard. Het verduidelijkt waar Die Wand over gaat.

Gereserveerd bij de bibliotheek

Ik heb gisteren de verfilming gekeken en net als bij het lezen van het boek was ik op bepaalde momenten ontroerd en riep de film dezelfde dreiging, schoonheid en vragen op.
'Ooit werd ze (MH) door feministen op handen gedragen. Nu pas blijkt hoe universeel haar thema's zijn' lees ik op de omslag van De mansarde.
Dat denk ik ook. Op naar de zolder.

Niet het soort boek dat ik normaliter lees. Ik ben namelijk nogal gehecht aan het concept van 'plot', en het plot van Die Wand kan met een paar regels beschreven worden. Toch vond ik, net als anderen voor mij, het boek zeker spannend.

Het is dus niet omdat er zoveel gebeurt. Er is, op enkele pagina's na, geen enkele menselijke interactie, we komen totaal niets te weten over hoe de wand er zomaar gekomen is, en ook over het leven van de hoofdpersoon voordat ze geïsoleerd raakte, wordt amper gesproken. Het is de natuur die het verhaal voortdrijft; het wisselen van de seizoenen, het voortplanten van de dieren, de aardappeloogst. Als ik van tevoren geweten had dat dit het grootste deel van het boek beslaat, zou ik er waarschijnlijk niet aan begonnen zijn.

En dan zou ik iets gemist hebben. Wat het precies is, weet ik niet. Geen diep inzicht in personages, want de hoofdpersoon laat zeker niet het achterste van haar tong zien. Toch kom je heel dichtbij haar, en zelfs de dieren worden levensechte personages. Nu ben ik geen hondenliefhebber, maar de dood van Luchs vond ik erg aangrijpend. De weinige plottechnische spanning in dit boek komt voor uit verwijzingen naar dit voorval. Het vindt tot mijn verbazing pas aan het eind van het boek plaats. Wat gebeurt er dan? Is er dan nog hoop?

Ik weet het niet. Die Wand is het soort boek dat je met meer vragen achterlaat dan toen je eraan begon, maar dit keer frustreert het me niet. Je kunt er allerlei theorieën op loslaten, maar dat hoeft voor mij niet - heel ongewoon voor mij, overigens. Het is goed zoals het is.

Uiterst sterk idee zo'n plotselinge wand dat wat mij betreft toch niet helemaal tot in de puntjes wordt uitgewerkt. Zo is de Nederlandse vertaling die ik heb gelezen stilistisch niet zo fraai en herhaalt het verhaal zich steeds, zoals de seizoenen. De vooruitblik kan ik nog wel inkomen maar ik had toch graag een tipje van de sluier van het mysterie gezien, zoals waar de boeman vandaan komt et cetera. Dat is wel erg kaal uitgewerkt.

Ja, het idee van de Wand is wat mij betreft ook de kracht van het verhaal ... of het niet tot in de puntjes is uitgewerkt is denk ik nog maar de vraag. Want



Als je Die Mansarde - Marlen Haushofer (1969) leest krijg je een antwoord en begrijp je denk ik de uitwerking.
Na allerlei fantasieën over het mysterie had ik het achteraf liever niet geweten ?

De verfilming van dit boek is vanavond om 22.40 uur te zien op Canvas.

Vanavond ook ??

Die Wand (2012) - MovieMeter.nl