Anna Karenina - Lev Tolstoj (1877)

En toch heb ik er wel vertrouwen in. Vorig jaar las ik zijn vertaalde verhalenbundel 'De Beren' van Vsevolod Garsjin (met één verhaal van Tsjechov.) Het leest bijzonder prettig en toegankelijk door het eigentijdse van de taal, terwijl het geen afbreuk lijkt te doen aan het oorspronkelijke van de brontekst. Ik geloof wel in zijn 'vertaalschool' dat teksten niet statisch verankerd hoeven zijn in de tijd, maar dat ze ook mee-evolueren met hoe de taal zich ontwikkelt.

Dat is denk ik een aardige samenvatting van wat Boland wil zeggen. Jammer eigenlijk dat ze hem niet tegenover een vertaler als Hans Driessen hebben gezet, dan krijg je tenminste een echte discussie te zien over de grondslagen van het vertaalambacht. Driessen is veel meer van de strenge school, geloof ik.

Dit moet een misvatting zijn. Het is modern Nederlands maar dat betekent niet dat elk personage hetzelfde register gebruikt of dat het in Jip-en-Janneke taal geschreven is.

Dat zegt Pythia ook niet, en beweert Boland ook niet. Maar hij heeft de vertaling zo opgevat dat het boek nu en werk is dat door een Nederlandse schrijver anno nu geschreven zou zijn, in plaats van een vertaling van een Russisch werk uit de 19e eeuw. De Russische ziel eruit, de Nederlandse erin. En de patroniemen ook eruit

Taal is toch niet tijd- en plaats gebonden. Dat wij nu zo praten wil niet zeggen dat men vroeger niet ook zo had kunnen praten. Het is een puur toevallige evolutie geweest. Het moderne taalgebruik doet voor mij in ieder geval geen enkele afbreuk aan het verhaal. Bovendien is stijf en onnatuurlijk Nederlands net zomin Russisch. Als je echt een authentieke Tolstoj ervaring wilt zit er niets anders op dan Russisch leren.

Zouden, bijvoorbeeld, Vondel, Beets, Elsschot, Nescio en Bordewijk, ook 'vertaald' moeten worden naar 'modern' Nederlands?

Vijfwerf neen!

De laatste paragraaf van dit boek was gisteren het onderwerp van het programma 'Winteruur' op Canvas. Voor de Belgen onder ons is dit te herbekijken op VRTnu.

Hoewel hoofdspelers als Konstatin Lewin en Anna Karenina erg goed zijn beschreven, bemerk ik dat de grootste kracht van Tolstoi niet in de karakters zit. Dit in tegenstelling tot de grote pillen van Dostojevski. Als ik een beetje rondneus op het internet ga ik hiermee klaarblijkelijk in tegen de mening van menig literatuurkenner. Zij hemelen juist de perspectiefwisselingen op. Wellicht ben ik wat minder onder de indruk door een gebrek aan kennis of inzicht aan mijn kant.

De natuurbeschrijvingen zijn desalniettemin de indrukwekkende gedeeltes van dit epos. Hoe Lev de connectie tussen mens en dier beschrijft, tijdens de paardenrace en de jachtpartijen, is werkelijk fenomenaal. De beste scene is echter die waar Lewin met de boeren een berg maait. Prachtig! Welhaast Tarkovskiaanse beelden komen naar boven bij deze passage.

Dit najaar lees ik Anna Karenina met een aantal anderen samen. Wil je ook meedoen? Op mijn blog licht ik het verder toe: Wij lezen Anna Karenina | Lalagè leest - lalageleest.wordpress.com

Ik doe met je mee. Mooie stok achter de deur om dit boek eindelijk eens te lezen. ??

Overigens heb ik de vertaling van Lourens Reedijk ?.

Vertaling van Reedijk leest heerlijk. Ik heb hem al 2 maal gelezen dus ik doe niet mee, maar veel leesplezier gewenst.

Tof Jason82

Hmz, een boekverkoper vertelde me dat ze die vreselijk vond. Maar wellicht is dat ook een kwestie van smaak.

Zie net dat ik mis zat, excuses! Ik heb de vertaling van Wils Huisman. Hoe zit het daarmee? ??

Die schijnt wel goed te zijn. Boland lijkt me wel toegankelijker, maar minder letterlijk, dus het ligt eraan wat je belangrijk vindt.

De artikelen over het eerste deel van dit boek staan nu online. Mijn bijdrage staat hier: Anna Karenina - deel 1 | Lalagè leest - lalageleest.wordpress.com

(hierna zal ik alleen nog een link plaatsen naar het laatste artikel, op 10 november)

Ik heb deel 1 van dit lijvige boekwerk ook gelezen. Mijn eerste "Rus", ik kon niet wachten! En het boek maakt haar faam waar. Ondanks de hoge leeftijd, doet het verhaal eigentijds aan. Huwelijksproblemen, onzekerheid bij prille liefdes, en de schrijver geeft ons door zijn manier van schrijven mooie inzichten in ieders gedachten. Elke avond heb ik zin om het boek op te pakken en te gaan lezen. Voor nu ben ik erg benieuwd of deel 2 hetzelfde leesplezier gaat brengen.

Deel 3 van dit boek begint fenomenaal. Konstantin Levin besluit zijn landarbeiders te gaan vergezellen bij het maaien van het land. Uiteraard ging dat destijds handmatig met een zeis. Tolstoi beschrijft dit tafereel prachtig. Even was ik zelf, net als Levin, helemaal weg van mijn normale gedachten. De beschrijvingen van de omgeving en de gemoedelijke omgang met "de oude man" en "de jonge boer", de euforie wanneer Levin 's avonds zielsgelukkig terugkeert... Hiervoor ben ik dit boek gaan lezen, dit is voor mij simpelweg genieten.

Ik voel geen enkele haast en lees rustig en aandachtig door in dit bijzondere boek. ??

Vorig jaar besloot ik om eindelijk eens kennis te gaan maken met de Russische literatuur. Nooit eerder was ik daarmee in aanraking gekomen eerlijk gezegd, maar als zoveel lezers op deze site het zo waarderen... dan moet het toch wel erg goed zijn! Dit najaar ging ik voor Anna Karenina, volgend voorjaar staat "Misdaad en straf" op het programma.

Anna Karenina; mijn versie hiervan betreft een dikke pil van 940 bladzijden, waarvan het lettertype ook nog eens als erg klein te kwalificeren valt. In het lezen ervan is veel tijd gaan zitten, ook omdat ik elke zin echt wilde lezen in plaats van te scannen zoals ik dat soms bij andere boeken doe.

Het werd echt een leesavontuur zoals ik dat nog niet vaak heb meegemaakt. Ja natuurlijk, de Stephen King boeken die ik gelezen heb waren ook vaak van immense omvang, maar waar Stephen King een meester is in het vertellen van verhalen, is Tolstoj naar mijn bescheiden mening een meester in het uitwerken van karakters en details. Gisteravond las ik het uit en toen moest ik denken aan deze recensie. Wat ga ik hierover melden? Een boek van 940 bladzijden bevat immers zoveel fragmenten!

Wat me allereerst zal bijblijven zijn de vele memorabele karakters. De vrouwen kwamen vaak erg sterk op me over, de mannen waren wispelturiger. Net als in het echte leven hoor ik mijn vrouw al zeggen. Maar ook de vrouwen hadden momenten van menselijke zwakte. Anna is daar zeker een voorbeeld van. Eerst zo sterk en soeverein (zoals Tolstoj haar beschreef een vrouw om verliefd op te worden), maar door omstandigheden ging het bij haar snel bergafwaarts. Wat mij betreft komt dit niet doordat zij zelf niet sterk genoeg is, maar vooral ook door gebrek aan steun en menselijke warmte. Bij Kitty, een leuke (huwbare) jongedame, ging de ontwikkeling gelukkig andersom. Eerst jong en onzeker, later een sterke vrouw (en moeder) naast mijn favoriet; de landbouwer Levin. Dan is er nog Oblonski. Ook hij werd erg sterk neergezet. Eerst had ik de neiging hem te veroordelen, maar later herkende ik me wel in hem. Een man die het ergens graag goed wil doen, maar alle verleidingen waren hem vaak te machtig. Echte mensen, met hun mooie en minder mooie kanten. Soms euforisch en vol levensvreugde, dan weer twijfelend en somber. Wie herkent zich hier anno 2018 niet in? Door bepaalde wendingen of persoonlijke aandacht op beslissende momenten, kan je leven sterk worden beïnvloed.

Tolstoj zet de mensen dus mooi neer en doet dat ook nog eens in een goed uitgewerkte omgeving. Of het nou in de stad is, of op het platteland. Als lezer wordt je volledig meegenomen vanwege de wijze van beschrijven. De details, geuren en kleuren worden zo fraai neergezet, echt bijzonder.

Is het dan allemaal perfect. Zeer zeker niet. In het 2e deel moest ik soms echt doorbijten en was het hier en daar taaie kost. Of er kwam ineens een fragment aan de orde waarvan ik dacht; waar komt dit nou ineens vandaan? Voorbeeld is het deel over de politiek. Vronski, Oblonski en Levin zijn uit het niets ineens dagenlang bezig met politieke beslommeringen, stemmingen en borrels waarvan ik even niet kon plaatsen waar dit nou ineens vandaan kwam. Maar als Tolstoj dan beschrijft hoe Levin en Vronski in beschonken toestand elkaar de vrede verklaren kan ik weer genieten (Ik ben heel blij, zegt Levin dan. Schitterend ). Zo herkenbaar voor mij. Met een borreltje op kun je nou eenmaal beschamende uitspraken doen waarvan je 's morgens bij het wakker worden kan zweten van ellende .

Mijn favoriete fragmenten: de fenomenaal beschreven paardenrace, het moment waarop Kitty en Levin elkaar de liefde verklaren, het maaien van het land door Levin en zijn arbeiders en de jachtpartij waarbij Levin laat zien uit welk hout hij gesneden is (het juiste wat mij betreft).

Tot slot; ik kan nu eindelijk echt meepraten als het over de Russische literatuur gaat, hoe gaaf is dat ( )

Een heel mooie recensie! Is het dan allemaal perfect? Zeer zeker niet. De zin over dat het allemaal niet perfect is namelijk, dat is een smet op de recensie.

Ik denk overigens dat Anna Karenina misschien wel het meest tijdloze boek is dat ooit geschreven werd.

Haha ??

Wat een bijzondere leeservaring geeft deze Russische klassieker vol liefde, ruzie en filosofie, in de sprankelende vertaling van Hans Boland. Mijn blogserie kan je terugvinden via wij lezen Anna | Lalagè leest - lalageleest.nl

Ik vind het boek vooral heel modern geschreven voor die tijd. Ook vooruitstrevend qua vrijheid van de gedachten. Iets wat je door de 20ste eeuw niet verwacht vanuit Rusland. Ik heb voor dit boek 'Great Expectations' gelezen en als je dan de beschrijvingen van het armoedige Engeland afzet tegen dit Rusland van Tolstoj, dan lijkt het wel of Engeland in die tijd 100 jaar achter liep.

Moet wel zeggen dat ik weinig tot geen sympathie had voor Anna in het tweede deel en dat ik als enige minpunt haar sterfscène een beetje afgeraffeld en 'makkelijk' vond ten opzichte van de velen prachtige pagina lange uitgewerkte stukken zoals bijvoorbeeld de maai scene. Vond het ook beetje overkomen zo van als-ik-niet-mijn-zin-krijg...dan spring ik voor de trein. Dat ik echt dacht doe dan lekker, doei. Verder niets dan lof.

Ik heb overigens de vertaling door Louise and Aylmer Maude gelezen. Engelse vertaling van begin 20ste eeuw. Ik weet niet of dit goed staat aangeschreven.

Ik heb echt een uitstekend boek gekozen om de laatste week van mijn vakantie mee te spenderen. Het was echt een heel erg fijn boek om grote stukken achter elkaar te lezen. De wisselingen van perspectief en de grote gebeurtenissen hielden er flink de vaart in en na een paar uur lezen was ik zonder er erg in te hebben zo weer honderd pagina's verder.

Maar Tolstoj is op zijn allerbest in het beschrijven van intermenselijk contact; de manier waarop mensen op elkaar reageren, hoe ze de (non-verbale) communicatie van de ander interpreteren en het detail dat Tolstoj in deze beschrijvingen legt vond ik erg indrukwekkend. Sowieso het inkijkje dat we krijgen in de psyche van zoveel verschillende karakters, met al hun onhebbelijkheden maar ook weer op zo'n manier gebracht dat je van al die karakters wel gaat houden, ja, daar moet je wel een groot schrijver en een groot mens voor zijn.

Nog indrukwekkender is hoe het lijkt alsof Tolstoj dit alles met speels gemak neerpent. Dat zal ook wel te maken hebben met mijn vertaling die ik ontzettend fijn vond, maar toch, ik heb me meerdere keren verbaasd over hoe vloeiend deze dikke roman leest. Zonder enige probleem springen we van het ene naar het andere personage (en er zijn zelfs enkele zinnen vanuit het perspectief van de hond Laska te lezen haha), van het heden naar het nabije verleden en op grootse wijze worden grote, maar ook ingewikkelde, tegenstrijdige gevoelens en gedachten heel erg invoelbaar gemaakt.

Er zijn een aantal memorabele scenes (ik noem de dag in het veld van Levin, het weerzien tussen Anna en haar zoontje, de jachtpartijen), maar de beschrijving van de depressies van Anna maakte op mij het meeste indruk. Die waren voor mij echt enorm herkenbaar, inclusief alle irritante, onredelijke trekjes die bij zo'n depressie horen. Ik heb een depressie denk ik nog niet eerder zo ontzettend overtuigend beschreven gezien.

Toch waren er voor mij wel meerdere delen waarbij mijn aandacht verslapte. Vooral de intellectuele discussies tussen de mannen, maar ook het uitstapje naar Italië en de verkiezing vond ik eigenlijk best wel saai. Ik snap rationeel gezien wel waarom deze stukken erin zitten, en ik zie ook de aantrekkingskracht voor deze delen wel in, maar ze voegden voor mij gewoon niet zoveel toe.

Er zitten stukken in Anna Karenina die ik 4,5 sterren zou geven, er zitten stukken in die ik 2,5 sterren zou geven en er zijn heel veel stukken die ik ergens daartussenin zou beoordelen. Voor mij overheerst echter wel het gevoel dat ik een bijzonder boek heb gelezen dat zo rijk is dat denk ik iedereen er wel iets uit zou kunnen halen. Zeker wel een dikke 4 sterren voor dit boek.

Nou vooruit maar, een zuinige like van mij. Maar om met mijn leraar Nederlands te spreken: ik had er meer van verwacht.

Hoewel Anna Karenina het titelpersonage is, wordt ze soms tientallen bladzijden aan een stuk niet genoemd. Tolstoj wisselt af tussen de ervaring van zeven verschillende personages: drie getrouwde koppels en één overspelige minnaar.

Anna ervaart een leegte in haar huwelijk en verlangt naar passie in haar leven. Zij is een sympathiek personage dat een tragische vergissing begaat. Haar echtgenoot is een farizeeër die zich vooral bekommert om z’n carrière als ambtenaar en om de indruk die hij maakt op de maatschappij. Vronski is een gifslang en een flierefluiter op zoek naar kortstondig, oppervlakkig genot. Sint-Petersburg wordt voorgesteld als een oord des verderfs, met pracht en praal en uiterlijk vertoon, maar weinig innerlijke bevrediging.

Het tegenthema vormt de verhouding tussen Levin en Kitty. Allebei maken ze een crisis door die tot een persoonlijke groei zal leiden. Levin trekt zich terug op het platteland om z’n landgoed te hervormen. In deze terugkeer naar de natuur ervaart hij een dieper geluk. Kitty vindt iets gelijkaardigs in het verzorgen van zieken.

Als het verhaal van Anna Karenina een tragedie is, dan is dat van haar broer Stiva een komedie. Hij zou passen in een klucht over een overspelige echtgenoot. Een man komt er beter mee weg dan een vrouw. Veel heeft hij te danken aan z’n vrouw Dolly, die hem vergeeft omwille van de kinderen.

De delen volgen elkaar op in het ritme der seizoenen. Het begint in de winter, met als mooiste beeld de schaatsende Kitty. Dan volgt de lente, met het zaaien en de jacht op houtsnippen. Het derde deel is de zomer. De beschrijving van het maaien, waarbij Levin zich in het zweet werkt aan de zijde van de boeren, is een hoogtepunt. Er is aandacht voor volkse gebruiken, zoals het maken van frambozenjam.

Stoomtreinen waren nieuw in de negentiende eeuw. Zoontje Serjozja speelt treintje met z’n klasgenoten door een bank voort te trekken. Het ongeval in het eerste deel is een voorafspiegeling van Anna’s einde. In haar laatste hoofdstukken is ze helemaal alleen, uitgesloten en veroordeeld door de maatschappij. Inwendige monoloog onthult haar troebele gedachten.

Tolstoj is een realist die z’n personages en z’n locaties op een beeldende manier tot leven wekt. De scènes op het platteland neigen soms naar naturalisme, al behoren de hoofdpersonages tot de adel en de hogere burgerij. Hij heeft aandacht voor de historische, politieke en sociale context, en voor de psychologische en filosofische onderbouw. Aan de oppervlakte is dit een verhaal over een overspelige relatie, maar daaronder ligt een diepgaande levensvisie over het verschil tussen hedonisme en een zoektocht naar dieper geluk.

Ik heb dit boek nu bijna uit. Ik lees een versie die op een oude e-reader staat waarvan het scherm kapot is, maar waarvan ik de boeken gelukkig nog kon overzetten. Nu vroeg ik me af welke vertaling ik in handen heb. Google kon me niet verder helpen, maar misschien weet een van jullie het wanneer ik jullie hieronder de openingszin laat zien. Alvast veel dank!

Gelukkige huisgezinnen zijn elkander gelijk; ieder ongelukkig gezin is daarentegen op bizondere wijze ongelukkig.

Het boek is me absoluut bevallen en de versie van Boland zal ik zeker nog aanschaffen.

Dat moet een stokoude versie zijn. Ik zie dat deze ook beschikbaar is via het Gutenberg-project, dus dan is het copyright er af. De versie op internet met deze beginzin telt 385 pagina's, met tussen de dialoogregels telkens een witregel, dus ik vrees dat je én een slechte vertaling, én een niet complete versie hebt gelezen.

Het is sowieso oud-Nederlands, dus erg soepel en natuurlijk lezen de zinnen sowieso niet. Dat wil niet zeggen dat inhoudelijk niet alles prima overkomt en ik voor mijn gevoel belangrijke en mooie details niet meekrijg. In ieder geval fijn dat ik iets heb om nog naar uit te kijken.

Bijna 1000 blz, hele tour, een klassieker, toch maar eens gelezen, gevonden in een tweedehands boekenwinkeltje, vergeelde blz, oud en versleten, goede vertaling, zondermeer, een mooi boek, een tijdsbeeld uit lang vervlogen tijden, hoffelijke romantische mannen en vrouwelijke vrouwen, dichterlijke taal, het is een klassieker dus moet het wel goed zijn….of niet soms? Voor mij niet over de hele linie, ellenlange dialogen en zeer uitgesponnen gebeurtenissen maakte er soms ook een bijna saaie worsteling van, ik lees wel vaker behoorlijke pillen, daar kan ik wel tegen, maar Anna Karenina pakte me niet genoeg om constant geboeid te blijven.

“Long books, when read, are usually overpraised, because the reader wishes to convince others and himself that he has not wasted his time.” schreef E.M. Foster eens. Daar heeft devel-hunt i.i.g. geen last van. Niettemin las ik binnen twee weken door deze pil; ik werd compleet gegrepen door het verhaal. Het boek wegleggen was eerder een worsteling.

De laatste bladzijde kwam vandaag in zicht, in de thuistaal. Alle verwachtingen werden ingelost. Wat eruit springt zijn de schitterende natuurbeschrijvingen, de diepe psychologische inzichten van Lev die de karakters levensecht maken en de gedegen weergave van het destijds actuele geschiedkundige decorum waarin het verhaal zich afspeelt. Ik ben geen veelvraat, maar kan me goed indenken dat dit boek bij de beste 10 ooit hoort. Chapeau voor de heer Tolstoi.